Psorijaza kod dece: Uzroci, simptomi i efikasni tretmani

Psorijaza kod dece: Uzroci, simptomi i efikasni tretmani

Zdravlje kože kod dece i simptomi psorijaze

Koža deteta je jedan od najosetljivijih delova tela, sa visokim stepenom reaktivnosti na spoljašnje uticaje. Tokom detinjstva, koža se stalno razvija i prilagođava okolinskim faktorima, pa čak i manji problemi mogu rezultirati ozbiljnim kožnim oboljenjima. Jedno od takvih oboljenja je psorijaza, koja je hronična autoimuna bolest koja može ozbiljno uticati na kvalitet života deteta. Psorijaza kod dece se može manifestovati kroz razne simptome, uključujući crvenilo, svrab, zadebljanje kože i perutanje, što zahteva posebnu pažnju roditelja i lekara.

Ova bolest nije samo fizički izazov; njeni simptomi mogu izazvati i emotivne i psihološke poteškoće, jer deca sa psorijazom često doživljavaju stres zbog izgleda svoje kože. Zbog toga je važno pravovremeno prepoznati simptome i započeti odgovarajući tretman koji će pomoći u ublažavanju simptoma i poboljšanju kvaliteta života.

Uzročnici psorijaze kod dece

Iako tačan uzrok psorijaze nije u potpunosti razjašnjen, smatra se da je bolest rezultat složenog međusobnog delovanja genetskih i spoljašnjih faktora. Psorijaza je autoimuno oboljenje koje se javlja kada imunološki sistem počne napadati zdrave kožne ćelije, što izaziva ubrzan rast i stvaranje zadebljanih, ljuskavih područja na koži. Ključni faktori koji mogu doprineti njenom razvoju kod dece uključuju:

• Genetska predispozicija: Psorijaza ima značajnu genetsku komponentu. Ako jedan ili oba roditelja imaju ovu bolest, postoji veća verovatnoća da će se bolest preneti na potomstvo. Zbog toga je u porodicama u kojima postoji istorija psorijaze veći rizik za pojavu ove bolesti kod deteta.

• Infektivni agensi: Infekcije, naročito streptokokne infekcije, često se navode kao okidači za izbijanje psorijaze kod predisponirane dece. Infekcije izazivaju upalnu reakciju organizma, koja može dovesti do pogoršanja postojećih simptoma ili do pojave novih lezija na koži.

• Stres: Psihološki stres je jedan od najpoznatijih okidača za pojavu ili pogoršanje simptoma psorijaze. Deca koja doživljavaju stres (usled škole, porodice, vršnjačkog pritiska ili drugih faktora) mogu imati veći rizik od izbijanja psorijaze.

• Iritacija kože: Hronična mikroiritacija kože, kao što su suva koža ili česte povrede kože (ogrebotine, modrice, opekotine), može biti faktor koji pokreće početak bolesti. Ove iritacije mogu aktivirati imunološki odgovor, što rezultira pojavom psorijatičnih lezija.

Manifestacija psorijaze kod dece

Simptomi psorijaze kod dece mogu varirati u zavisnosti od oblika bolesti, kao i od stadijuma njenog razvoja. U početku, psorijaza se često manifestuje kao crvene fleke koje se postepeno prekrivaju suvim, srebrno-belima ljuskama. Pored estetskog problema, psorijatične lezije mogu uzrokovati svrab, bol i nelagodnost, što dodatno utiče na svakodnevni život deteta. Zadebljanje kože, naročito na laktovima, kolenima i u pregibima kože, može dovesti do poteškoća u kretanju ili izvođenju svakodnevnih aktivnosti, a ponekad i do emotivnih tegoba zbog stresa izazvanog izgledom kože.

Vrste psorijaze koje se mogu javiti kod dece:

1. Psoriasis punctata: Ovaj oblik se manifestuje kao male, tačkaste lezije koje podsećaju na crvene tačke na koži. Ove promene obično nisu velike, ali mogu izazvati ozbiljan svrab.

2. Psoriasis guttata: Ovaj oblik psorijaze se najčešće javlja nakon infekcija, posebno streptokoknih, i karakterišu ga okrugli plikovi prekriveni belim ljuskama.

3. Psoriasis nummularis: Lezije u ovom obliku imaju oblik diskova i obično se pojavljuju na rukama ili nogama. Ovaj oblik može biti uzrokovan povredama ili infekcijama.

4. Psoriasis in placibus (plakova): Najčešći oblik psorijaze, karakteriše se većim, zadebljalim područjima prekrivenim srebrnim ljuskama. Ove promene mogu biti bolne i izazvati nelagodnost.

5. Psoriasis annularis: Ovaj oblik psorijaze formira promene u obliku prstena, koje mogu biti iritantne i izazvati dodatne probleme.

6. Psoriasis geographica: Psorijaza ovog oblika formira mapirane, nepravilne oblike na koži, što može biti vizualno uznemirujuće, ali obično nije ozbiljan medicinski problem.

Zašto deca razvijaju psorijazu na glavi i telu?

Genetski faktori imaju ključnu ulogu u razvoju psorijaze kod dece. Ako jedan ili oba roditelja imaju psorijazu, postoji veća verovatnoća da će se bolest preneti na njihovu decu. U ovom slučaju, genetska predispozicija čini detetovu kožu osetljivijom na izazivače bolesti. Međutim, osim genetike, postoje i drugi faktori koji mogu uticati na razvoj psorijaze kod dece:

• Spoljni faktori: Povrede kože, kao što su ogrebotine ili opekotine, mogu izazvati razvoj psorijatičnih lezija. Osim toga, infekcije, posebno streptokokne, često su okidači za pojavu psorijaze, naročito kod dece sa već postojećom predispozicijom za ovu bolest.

• Stres i psihološki faktori: Psihološki stres je poznat kao okidač za mnoge autoimune bolesti, uključujući psorijazu. Kod dece, emocionalni stres izazvan školskim obavezama, problemima u porodici ili vršnjačkim pritisakom može biti faktor koji pokreće izbijanje bolesti.

• Imunološki disbalans: Osnova psorijaze je disfunkcija imunološkog sistema, koji izaziva ubrzan rast i proliferaciju kožnih ćelija. U normalnim okolnostima, koža se obnavlja svakih 28-30 dana, dok se kod osoba sa psorijazom ovaj proces ubrzava, što dovodi do stvaranja zadebljalih lezija.

Psorijaza na glavi kod dece može biti posebno izazovna, jer ovi simptomi često utiču na izgled kose i scalp-a, izazivajući psihološke nelagodnosti, dok psorijaza na telu može uticati na područja kao što su laktovi, kolena, i pregibi, koja su često izložena iritacijama.

Prepoznavanje simptoma i tretmani psorijaze kod dece

Najčešći simptomi psorijaze kod dece

Psorijaza kod dece može se pojaviti u različitim oblicima i sa različitim simptomima. Iako je bolest hronična i neizlečiva, njeni simptomi se mogu kontrolisati i ublažiti, čime se poboljšava kvalitet života deteta. Najčešće, psorijaza pogađa određene delove tela, a simptomi variraju u zavisnosti od vrste psorijaze i stadijuma bolesti.

Laktovi i kolena: Ova dva područja tela su najčešće pogođena psorijazom. Na njima se često javljaju crvene fleke koje se prekrivaju srebrnim ljuskama, što je tipičan simptom psorijaze. Iako su ovo najtipičnija područja, bolest se može proširiti i na druge delove tela, uključujući kožu oko usta, glave i tela.

Lice i nokti: Psorijaza može izazvati promene u izgledu kože na licu, iako je to manje česta pojava kod dece nego na drugim delovima tela. Na licu, psorijaza se može pojaviti u obliku crvenih, ljuskavih lezija, dok se na noktima mogu javiti promene poput udubljenja, promene u boji ili čak otpadanja nokta. Psorijaza može uticati i na zdravlje kose, izazivajući perutanje i iritaciju na skalpu, što može biti posebno problematično za decu koja se suočavaju s emocionalnim stresom zbog izgleda.

Iako psorijaza nije životno ugrožavajuća bolest, simptomi mogu značajno uticati na svakodnevni život deteta. Svrab, bol, crvenilo i nelagodnost izazvani psorijazom mogu dovesti do smanjenog samopouzdanja, stresa i socijalne izolacije, što posebno pogađa decu u školskom uzrastu. Stoga je veoma važno prepoznati simptome na vreme kako bi se započelo sa odgovarajućim tretmanima.

Efikasni tretmani psorijaze kod dece

Iako psorijaza nije izlečiva bolest, postoje brojni tretmani koji mogu pomoći u kontrolisanju simptoma, smanjenju upale, svraba i poboljšanju kvaliteta života deteta. Tretmani se obično prilagođavaju uzrastu deteta, stadijumu bolesti, ozbiljnosti simptoma i opštem zdravstvenom stanju deteta. U nastavku su navedeni najčešći tretmani koji se koriste u lečenju psorijaze kod dece:

Topički tretmani

Topički tretmani su prvi korak u lečenju psorijaze kod dece, jer su relativno bezbedni i lako se primenjuju. Ovi tretmani obuhvataju kreme, masti i gelove koji se direktno nanose na kožu i mogu sadržavati različite aktivne sastojke.

• Kortikosteroidne kreme i masti: Ovi tretmani često se koriste za smanjenje upale i otoka. Kortikosteroidi pomažu u smanjenju crvenila, svraba i zadebljanja kože. Iako su efikasni, treba ih koristiti pažljivo, jer prekomerna upotreba može dovesti do nuspojava, kao što su stanjivanje kože i smanjenje rasta u detinjstvu.

• Topički vitamini i prirodni sastojci: Kreme koje sadrže vitamin D, vitamin A, katran ili prirodne supstance kao što su aloe vera i kokosovo ulje, mogu takođe biti efikasne u smanjenju simptoma psorijaze. Ove kreme obično imaju blaži efekat, a često se koriste kao alternativa kortikosteroidima.

Tretmani svetlom (fototerapija)

Fototerapija se koristi u slučajevima kada simptomi psorijaze ne reaguju na topičke tretmane. Ovaj tretman uključuje primenu ultravioletnog (UV) svetla na kožu, što pomaže u smanjenju upale i ubrzava proces obnove kože. Fototerapija je efikasna u lečenju većine oblika psorijaze, ali se obično primenjuje pod pažljivim nadzorom dermatologa kako bi se izbegli potencijalni rizici poput opekotina ili prekomernog izlaganja UV svetlu.

Prirodni tretmani

Iako farmaceutski tretmani igraju ključnu ulogu u kontroli simptoma psorijaze, prirodni tretmani takođe mogu biti korisni, naročito za decu. Ovi tretmani su obično blagi, sa minimalnim nuspojavama, pa mogu biti sigurniji za decu sa psorijazom.

• Staroplaninski melem: Ovaj prirodni tretman dobio je veliko priznanje zbog svojih umirujućih i regenerativnih svojstava. Staroplaninski melem sadrži prirodne sastojke kao što su ulje žutog noćurka, riblje ulje, neven, kantarion i vitamini A i D. Ovi sastojci imaju umirujući efekat na kožu, smanjuju iritaciju i pomažu u obnavljanju oštećene kože. Takođe, melem ne sadrži kortikosteroide, pa se smatra sigurnim za dužu upotrebu.

• Bademovo i maslinovo ulje: Ova ulja mogu pomoći u hidrataciji suve i perutave kože, čime se smanjuje iritacija i svrbež. Takođe, ova ulja sadrže vitamine i antioksidante koji pomažu u regeneraciji kože.

Ishrana i emocionalna podrška

Osim tretmana koji se direktno primenjuju na kožu, ishrana i emocionalna podrška igraju ključnu ulogu u kontroli simptoma psorijaze kod dece.

Pravilna ishrana

Uravnotežena ishrana može značajno uticati na zdravlje kože i pomoći u kontroli simptoma psorijaze. Preporučuje se:

• Voće i povrće bogato antioksidantima, vitaminima i vlaknima, kao što su bobičasto voće, citrusno voće, špinat i brokoli.
• Nemasno meso i riba, naročito riba bogata omega-3 masnim kiselinama, poput lososa i sardina, koje imaju antiinflamatorna svojstva.
• Integralne žitarice: Ove žitarice bogate su vlaknima i mogu pomoći u održavanju zdrave probave i smanjenju upala.

Deca sa psorijazom treba da izbegavaju prerađenu hranu, alkohol i cigarete, jer ovi faktori mogu pogoršati simptome.

Emocionalna podrška

Deca sa psorijazom suočavaju se sa izazovima ne samo fizičkog, već i emocionalnog karaktera. Stres i anksioznost mogu pogoršati simptome bolesti, zato je emocionalna podrška od ključne važnosti. Razgovori sa roditeljima, prijateljima i terapeutima mogu pomoći detetu da se oslobodi stresa, poveća samopouzdanje i nauči kako da se nosi sa svojim stanjem. Razumevanje i ljubav roditelja, kao i podrška u obrazovnim i socijalnim aktivnostima, mogu značajno doprineti emocionalnom zdravlju deteta.

Staroplaninski Melem – Prirodno rešenje za psorijazu kod dece

Kada su u pitanju prirodni tretmani za psorijazu, Staroplaninski melem je izuzetno efikasan. Njegovi prirodni sastojci blago skidaju površinski epiderm oštećene kože omogućavajući aktivnim sastojcima dubinski pristup oštećenim lezijama. Hrane kožu, smanjuju crvenilo i upalu, bez kortikosteroida i drugih štetnih hemisjkih sastojaka, ujedno sigurni za upotrebu kod dece.

• Ulje žutog noćurka – Poznato je po svojim antiinflamatornim svojstvima i efektima na regeneraciju kože.
• Riblje ulje – Bogato omega-3 masnim kiselinama, pomaže u smanjenju upala.
• Vitamini A i D – Pomažu u obnavljanju oštećene kože.

Staroplaninski melem – pravi izbor za tretman psorijaze kod dece. Siguran za upotrbu i krajnje efikasan.